Akarsuların Aşındırma ve Biriktirme Şekilleri, fiziksel aşındırma, kimyasal aşındırma, konu özeti, ödev araştırması, ansiklopedik bilgi,
Akarsuların Aşındırma ve Biriktirme Şekilleri
Akarsular fiziksel ve kimyasal yollarla aşındırma yaparlar.
Kimyasal Aşındırma
Eriyebilen kayaların bulunduğu yerlerde (Kireçtaşı, Alçıtaşı, Kayatuzu) suların kimyasal yolla yaptığı aşındırmadır.
Kimyasal Aşındırmada;
– Arazideki anakayanın cinsi,
– Akım (Debi),
– Sıcaklık etkilidir.
ÖRNEK:
Aşağıdaki iklim tiplerinden hangisinde akarsuların kimyasal yolla yaptığı aşındırma en fazla olur?
A) Ilıman kuşak kara iklimi
B) Ilıman kuşak okyanus iklimi
C) Tundra iklimi
D) Ekvatoral iklim
E) Çöl iklimi
ÇÖZÜM:
Çöl ikliminde su yetersizdir. Ilıman kuşak kara iklimi ve tundra ikliminde sıcaklık azdır. Ilıman okyanus iklimi nemli bir iklimdir, kimyasal aşındırma fazla olur. Ekvatoral iklim ise hem bol yağışlı hem de sıcak olduğu için kimyasal aşındırma daha fazla olur.
Cevap D’dir.
Fiziksel Aşındırma
Fiziksel aşındırmada;
– Eğim (eğimin fazla olduğu yerlerde aşındırma fazla olur.)
– Akım (Akım fazla ise aşındırma fazladır.)
– Anakayanın özelliği
– Yük miktarı (Akarsu taşıdığı maddelerle de aşındırma yapar) etkilidir.
Taban Seviyesi : Akarsuların yataığını kazabileceği en son seviye (Kaide Seviyesi). Akarsular yatağını en çok deniz seviyesine kadar kazabilir. (Göle dökülen akarsularda taban seviyesi göl yüzeyidir.)