Osmanlı Devletinde merkezden uzak olan eyaletlerin yıllık vergilerinin toplanması açık artırma yoluyla satışa çıkarılırdı. İltizam alan kişiye mültezim, iltizama verilen araziye mukataa denilirdi.
Fatih Sultan Mehmet zamanından itibaren uygulandığı bilinen bu sistemde bir kişi bir bölgenin iltizam hakkı en fazla üç yıllığına verilirdi.
XVIII. yüzyıldan itibaren nakit ihtiyacı artınca iltizam muacele adı verilen bir bedel karşılığı ömür boyu verilmeye başlandı. Ömür boyu alana malikaneci, araziye de malikane dendi.
