Erzurum Kongresi 23 Temmuz – 7 Ağustos 1919
Milli mücadele sırasında doğu illerinin sorunlarını görüşmek amacıyla toplanan ve 23 Temmuz 1919 günü çalışmalarına başlayan kongrede şu kararlar alındı;
-Ulusal sınırlar içerisinde vatan bir bütündür, bölünemez.
-Ulusal bağımsızlığın sağlanması, saltanat ve halifeliğin korunması için Kuvayımilliye’yi etkin ve milli iradeyi egemen kılmak esastır.
-Azınlıklara siyasal egemenliği ve sosyal dengeyi bozucu haklar verilemez. Gayrimüslimlerin zaten anayasada var olan hakları koruma altına alınacaktır.
-30 Ekim 1918 Mondros Ateşkes Anlaşması’nın imzalandığı günkü sınırlar içerisinde yaşayan, çoğunluğu Türk ve Müslüman olan halkın haklarına aykırı olarak alınacak her türlü karara karşı çıkılmalıdır.
-Manda ve himaye kabul edilemez. Ulusal egemenlik ve bağımsızlığa saygılı olmak şartı ile her türlü iç ve dış yardımı kabul edebiliriz.
-Ulusların kendi kaderlerini kendilerinin tayin ettiği bu tarihsel dönemde ulusal iradeye dayanmayan hükümetin vereceği herhangi bir karar da geçersiz olacaktır. Bunun için Osmanlı Mebuslar Meclisi derhal açılmalıdır.
-Hükümetin öteki devletlerin baskısı altında Doğu illerini terk etmesi durumunda topyekün savunma yapılacaktır.
-Ülkenin bağımsızlığını İstanbul Hükümeti sağlayamazsa bunu gerçekleştirecek geçici bir hükümet kurulacaktır. Bu hükümet ulusal kongre tarafından belirlenecektir.Kongre toplanmamış ise Temsil Kurulu tarafından geçici bir hükümet kurulacaktır.
-Bölgedeki dernekler “Doğu Anadolu Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti” adı ile birleştirilmiştir. Dokuz kişiden oluşan ve sadece Doğu illerini temsil edecek bir Temsil Heyeti oluşturulmuştur.
Erzurum kongresinin önemi hakkında bilgi
Erzurum kongresinde alınan kararlar nelerdir
Erzurum kongresi hakkında bilgi kısaca özet