Mustafa Kemal’e suikast girişiminin cumhuriyete yönelik tehditleri
Mustafa Kemal’in kurmuş olduğu Yeni Devlet’e ve yaptığı inkılapları kendi çıkarlarına uygun bulmayan Mustafa Kemal’i ortadan kaldırmak isteyenlerin teşebbüs ettiği bu suikast 16 Haziran 1926 tarihinde gerçekleştirilme çalışıldı.
Bu kişiler için Terakki Perver Cumhuriyet Fırkası (TCF) kurulması bir ümit oluşturmuştu. Fakat Şey Sait Ayaklanması sonucu parti ortadan kaldırılmıştı. Böylelikle suikastı gerçekleştirmek isteyen grup çareyi Mustafa Kemal’i ortadan kaldırmakta aradı.
Suikast girişimcileri TCF üyesi ve İttihat ve Terakki kurucularından kimselerdi (Terakkiperver Fırka’dan İzmit mensubu Şükrü Bey’le eski İttihat Terakkicilerden Kara Kemal).
Suikastın önce Ankara daha sonra Bursa’da gerçekleştirilmesi düşünülse de uygun bulunmayarak İzmir’de yapılması kararlaştırılmıştı.
Tüm bu planlardan haberi olan Giritli Şevki denilen kayıkçı durumdan devleti haberdar ederek suikastın gerçekleştirilmesi engellendi. Suikastçılar yakalanarak arkasında bulunan TCF ve İttihat Terakki üyeleri ortaya çıkarılmış ve tamamen tasfiye edilmişlerdi.Bu girişim sonunda TCF’nin kapatılması haklılığı daha iyi anlaşılmıştı.
Ve tüm bu çabaların amaçsız olduğunu, Türkiye Cumhuriyeti’nin varlığının kendi sağlığına değil de devletin sağlam temeller üzerine bina edildiğini hatırlatan M. Kemal Atatürk’ün şu sözü hatırlatmaktadır:
“Benim naciz vücudum elbet bir gün toprak olacaktır. Fakat Türkiye Cumhuriyet’i ilelebet yaşayacaktır”
Yazar : Yeşim Kütük