Türkiye fiziki haritasına bakarak ülkemizin sıcaklığın dağılışında yeryüzü şekillerinin nasıl bir etkisi olduğunu açıklayınız.
Sıcaklığın dağılışında yeryüzü şekillerinin özellikle yükselti, dağların uzanış biçimleri ve bakı durumu, kara ve deniz durumu gibi durumlar etkilidir.
Yükselti
Batı’dan Doğu’ya doğru gidildikçe yükselti artar, yükseltinin artması ile sıcaklık düşer, bu yüzden iç anadolu bölgesi ile Doğu Anadolu bölgesi aynı enlem üzerinde bulunmasına rağmen sıcaklık konusunda farklılık olması yükseltinin etkisindendir.
Dağların uzanış şekli ve Bakı Durumu
Ülkemizde dağlar Doğu-Batı yönünde uzanmaktadır. Denizellik olan yani denize kıyısı olan bölgelerimiz daha ılıktır bunun sebebir, denizin daha geç ısınması ve geç soğumasından kaynaklanır. Bu durumun etkisi olarak, Toroslar Akdeniz bölgesindeki nemli ve sıcak havanın iç kesimlere girmesini engeller, aynı zamanda da yine iç anadoludaki soğuk havanın Akdeniz bölgesine geçmesini engeller.
Ege Bölgesi’nde ise dağlar denize dik uzandığı için deniz etkisi 150-200 km içerilere kadar sokulabilmektedir.
Ülkemizde sıcaklığın dağılışı üzerinde etkili olan etmenlerden biri de bakı durumudur. Türkiye Kuzey Yarımküre’de olduğu için dağların güneye bakan yamaçları, kuzeye bakan yamaçlarından daha fazla güneş enerjisi alır ve daha fazla ısınır.
Kara ve Deniz Dağılışı
Denizler geç ısınır ve geç soğur bu yüzden denize kıyısı olan şehirlerde iklimin daha ılıman olduğu görülür, iç kesimlere doğru gidildikçe karasal iklim hakim olduğundan dolayı iklim daha serttir.
