Selçuklular dönemi boyunca Anadolu’da zengin bir bilimsel faaliyet ortamı olduğu bilinmektedir. Bu dönemde yayınlanan ilmi eserlerin büyük çoğunluğu astronomi, tıp, matematik gibi pozitif bilimlerle ilgilidir.
Türkiye Selçukluları Döneminde devlet adamlarının tabiat bilimlerine ve felsefeye ilgi duymaları, bilim adamlarını bu alanda eserler vermeye ve fikir üretmeye yönlendirmiştir. O dönemlerde Anadolu’ya gelip Kayseri’ye yerleşen Ömer bin Muhammed bin Ali es-Savi, Akaid-i Ehl-i Sünnet adlı eserinin ön sözünde “Diyar-ı Rum’a geldim. Herkesin ilm-i nucum (Astronomi) ile uğraşmakta olduğunu… gördüm” diyerek bu gerçeği ifade etmektedir.
Selçukluların astronomiye verdikleri önemin göstergelerinden bir diğeri ise, bazıları benzerlerinin ilk örnekleri olarak kabul edilen, rasathanelerdir. Örneğin, astronomi araştırmaları yanında hukuk, mantık, geometri, matematik, tarih, coğrafya, hadis, tefsir, tasavvuf gibi konularda da eğitim veren Cacabey Medresesi, asıl olarak rasathane amaçlı kullanılmıştır. Günümüzde cami olarak kullanılan medresenin kubbesi açıktır ve altında su kuyusu vardır. Bu kuyuya yansıyan yıldızlar, bilim adamları tarafından düzenli gözlemlenmiştir. Döneminde adeta “Astronomi Yüksek Okulu” olarak hizmet veren medresenin kulesi de gözlem kulesi olarak kullanılmış, daha sonra rasathaneye dönüşmüştür.
Melikşah zamanında kurulan rasathanede ise Ömer Hayyam, Ebu’l Muzaffer İsfizari ve Meymun bin Necib Vasıti gibi alimler gözlemler yapmışlardır. Bu alim heyeti, Sultan Melikşah’ın “Celalü’d d-devle” lakabına nisbetle Celali takvimini oluşturmuşlardır.
Selçuklu döneminin zengin bilimsel araştırma ve incelemeleri, bilimin iş alanında uygulanması ve insanların bilimden yararlandırılması düşüncesinin doğmasına vesile olmuştur. II. Kılıç Arslan zamanında Kayseri’de yaşayan Tiflisli Hubeyş bin İbrahim, Beyanü’s-sınaat adlı eserinde sanat alanında bilimden yararlanmanın yollarını göstermeye çalışmakta ve sanat alanında bilimden geniş ölçüde yararlanılabileceğini savunmaktadır.
