Anadolu Selçukluları Hakkında bilgi

Anadolu Selçukluları Hakkında kısa bilgi, anadolu selçuklu devleti,

SÜLEYMAN-ŞAH’ın ye­rine kardeşi Melik Davut, onun yerine de Süleyman-Şah’ın genç oğlu I. Kılıç-Arslan geçmiştir. Bu sıra­larda Erzurum’da Saltukoğulları. Erzincan’da Mengüçoğulları, Niksar’da Danişmendoğulları ayrı türk krallıkları şeklinde Anadolu Selçuklularına tabii olmuşlar, fakat zaman zaman da baş kaldırmışlar ve rekabet haline gelmişlerdir.

I. Kılıç-Ars-lan için, bu Türk devletlerini ortadan kaldırmasa bile, tam mânasiyle nüfuzu altına almak, Anadolu birliğini gerçekleştirmek için şarttı. Fakat tam bu sıralarda I. Haçlı Seferi başladı.

Malazgirt’te kazanılan zaferler zaferinden 10 yıl sonra Türkler, Marmara’ya varmış­lar, Bizans başkentinin yanı başındaki İz-nik’i başkent yapmışlardı. Türkiye Devleti kurulmuştu. Bu devlet, Büyük-Selçuklu İm­paratorluğuna, yani Büyük Türk Hakanlı­ğına bağlı idi. Türk fethi, baş döndürücü idi. Türklerin Anadolu’yu ikinci bir ana­yurt edinmek azimleri kesindi. Her yıl on binlerce Oğuz, Anadolu’ya gelip yerleşiyor­du. Bu vaziyet, Hıristiyanlık âlemini, Avru-payı, dehşet içinde bıraktı.

Bizans düşerse Türkler, Avrupa’nın hâkimi olacaklar, tari­hin bu cihangir kavmini hiçbir kuvvet dur-duramıyacaktı. Ne pahasına olursa olsunolumsuz olduğunu gösterdi. 1176 eylülünde Denizli yakınlarında Miryokefalon’da İmpa­rator Manuel Komnenos komutasındaki bü­yük Bizans ordusunu imha ederek, Bizans’ın Anadolu’da Türkler aleyhine bütün kazanç emellerini söndürdü.

IL Kılıç-Arslan’ın yerine oğlu I. Keyhu rev, sonra diğer oğlu II. Süleyman-Şah, b nun oğlu III. Kılıç-Arslan, tekrar I. Ke husrev, bunun oğlu I. Keykâvûs ve kardeş I. Keykubad, padişah oldular. I. Keykâvûs ve I. Keykubad ile Türkiye’nin büyük dev­ri başlar.

I. İzzettin Keykâvûs, Trabzon İmparatoru Alexis’yi esir edip, Karadeniz’in en mühim limanı Sinop’u 2 kasım 1214’te fethetti. Trabzon İmparatorluğu, Türkiye’ye vergi ve asker verir tabi devlet oldu. 1216 başların­da, Halep Eyyûbî Kırlalığı bile Türkiye’ye tabi oldu.

Yerine geçen kardeşi Sultan Alâettin Key­kubad devrinde Türkiye, cihanın en güçlü, en zengin, müreffeh ve bahtiyar devleti ol­du. 1223’te «Alâiye» adı verilen Kalono-ros’u fetheden Sultan Keykubad, böylece Türkiye’ye Antalya’dan sonra ikinci mühim bir Akdeniz limanı, deniz üssü ve tersanesi kazandırdı. Sonra Kırım’a asker çıkardı ve Karadeniz’de Türk donanma ve deniz tica­retinin hâkimiyetini sağladı. 1226’da Kilik-ya Ermeni Kırallığını Türkiye’nin sadık bir tabii yaptı.

Türkler’in Rumeli’ye geçmesini önlemek, mümkünse onları Anadolu’dan, Suriye ve Filistin’den de atmak lâzımdı. Bütün Avru­pa birleştiği takdirde, bir şeyler ümit edile­bilirdi. Türkler’in bir Avrupa devleti haline gelmesini önlemek şarttı, islâm âlemini ve İslâm dinini savunmak, Türkler’e düşüyor­du. Üstelik, Avrupada müthiş bir fakirlik hüküm sürüyordu.

Bütün altın, değerli ma­den ve taş stokları, Türkler’in eline geçmiş­ti. Ticaret yollarına Türkler hâkimdi. Av­rupa, muhtaç olduğu en iptidai maddeleri bile altın karşılığı Doğu’dan almaya mec­burdu. Avrupa’da, nüfusu milyonu bulan İstanbul dışında, 100 000 nüfuslu hiçbir Hı­ristiyan şehri yoktu. Büyük Avrupa devlet­lerinin gelirleri, en mütevazı Türk beylikle-rininkinden azdı.

Bu durum, Haçlı seferlerini doğurdu. 600 000 kişilik ilk Haçlılar sürüsü, 1 097’de Anadolu’ya geçti. Kudretli Bizans İmpara-^ torluğu ile müttefik olan Latinler, Türkiye’ nin başkenti İznik’i dehşetli bir muhasara­dan sonra düşürdüler. Türkler, devlet mer­kezini Konya’ya taşıdılar. I. Kılıç-Arslan, Anadolu yaylalarında yarım milyon Haçlı’ yı imha etti. Sayıları 100 000 kalan bir sü­rü, Antalya’yı Türkler’den almak üzere Türkiye topraklarından çıktı.

I. Kılıç-Arslan’m yerine oğlu I. Mesut, onun yerine de oğlu II. Kılıç-Arslan geçti. XII. yüzyıl, Türkiye Devletinin ölümsüz kalmak için yaptığı muazzam çaba ile geç­miştir. Bu arada 1157’de Sultan Sencer’in ölümiyle Büyük – Selçuklular son bulmuş, Büyük Türk Hakanlığı tacı, Anadolu dalı­na, yani II. Kılıç-Arslan’a geçmiştir.

İkinci Haçlı Seferine çıkıp Konya’ya ka­dar gelen Almanya İmparatoru III. Konrat’ı ve Fransa Kiralı VII. Louis’yi yenen Sul­tan Mesut, Türkiye’yi kurtardı ve düşmanı Anadolu topraklarından attı.

Oğlu II. Kılıç-Arslan’ı, daha büyük işler bekliyordu. Anadolu’daki feodal Türk bey­liklerini sıkı sıkıya Konya’ya bağlı yan veya tamamen ortadan kaldıran II. Kılıç-Arslan. Türkiye’nin iç birliğini sağladığı gibi. Haclılar’dan sonra Bizans üzerine kazandığı büyük zaferle de artık Türkiye devletinin

Bu sıralarda Moğol tehlikesi Türkiye’ye yaklaşıyordu. Doğu Türk Hakanı Sultan Ce-lâlettin Harzemşah, Türkiye sınırlarına gel­miş, Moğollar tarafından kovalanıyordu. İki Türk hakanının, Celâlettinin siyasi becerik­sizliği yüzünden, anlaşamamaları üzerine çatışma oldu. Sultan Keykubad, 10 ağus­tos 1230’da Erzincan yakınlarında Yassıçe-men meydan muharebesinde, Harzemşah’ın ordusunu yok etti. Türkiye’de feodaliteye son verdi. Muazzam bayındırlık eserleri yap­tırdı.

Türk şehir, kasaba, hattâ köyleri, bü­yük ölçüde imar gördü. İçtimai yardım müesseseleri, ticarethanelerde donandı. Ci­hanın serveti Anadolu’da toplandı. Türkiye’nin 100 000 kişiden müteşekkil ordusu, 100 milyon altın gibi o zaman için akıl dur­duracak bir savunma bütçesi vardı. Halife, Sultan Keykubad’a «Sultânu’l-Â’zam = En Büyük İmparator» unvanını verdi.

Anadolu Türkü, Sultan Keykubad’a «Uluğ Keykubad» dedi. Onun emsalsiz saa­det devrini hiçbir zaman unutmadı.

Alâettin Keykubad’m oğlu II. Gıyasettin Keyhusrev devrinde inhitat başladı. Moğol­lar, Anadolu’ya girdiler. 3 temmuz 1243’te Sivas yakınlarında Kösedağı’nda Türk or­dusunu bozan Moğollar, bundan sonraki çeyrek yüzyıl içinde gittikçe daha fazla Tür­kiye işlerine karışır oldular.

Anadolu, bundan sonra, İran’daki Türk­leşmiş Moğol — Cengiz Han sülâlesin­den — İlhanlıların yüksek hâkimiyetinde küçük Türk kırallık ve prensliklerine bö­lündü. Türkiye birliği dağıldı. Büyük Türk Hakanlığı tacı, tekrar Doğu Türkleri’ne geçti.  III. imparatorluk hanedanı olarak Ccııgizli Çağatayhlar (1308 – 1370), IX. imparatorluk hanedanı olarak Timuroğul-ları (1370 – 1447) hüküm sürdü. Çağatay-lılar’dan 62 yılda 15, Timuroğulları’ndan T T yılda 3 Büyük Türk Hakanı gelip geçti. I i47’de Türkiye’nin ve Osmanoğulları’nın resmen metbu tanıdıkları Timuroğlu Sultan Şaruh Mirza ölünce, Büyük Türk Hakan­lığı tacı, tekrar Batı Türkleri’ne, dünyanın en güçlü devleti olan osmanoğulları’na geçti. Osmanoğulları X. Ve sonuncu Büyük Türk Hakanlık hanedanıdır.