ATROPİN, dl-hiyosiyamin; tropik asit tropin esteri. C!7H2JN03. Molekül ağırlığı: 289.39, erime noktası 114-116°C. Doğada Atropa belladonna L: Güzel avrat otuyla Datura stramonium L başta olmak üzere Solanaceae türünden bitkilerde bulunan ve ışıkça etken özellik gösteren alkaloit. Asetondan renksiz, uzun ortorombik prizmalar biçiminde kristalleşir. Su, alkol ve eterde hafifçe çözünür. Kasılma çözücü (Antispasmodic etkisi vardır. Morfin, pilokarpin ve siyanür asidine karşı panzehir olarak kullanlır. Bu panzehir de kusturucu, pilokarpin ve morfindir. Zehirlenme durumunda görüş bulanıklığı, salya artışı, damar genişlemesi, yüksek ateş, huzursuzluk, sancılanma gibi belirtiler ortaya çıkar. Atropin sülfat. Atropisal 2C!7 H2JN03. H2S04. Molekül ağırlığı: 694.82, erime noktası: 190-194°C alkolde çok çözünen, çok acı ve zehirli bir beyaz tozdur. Zehirlenme belirtileri atropine benzer ve onunla aynı yerlerde kullanılır. Işıkça etkin değildir.
Atropin Zehirlenmesi. Fazla miktarda atropin ya da bu alkaloidi içeren bitkilerin alınması sonucu ortaya çıkan klinik olay. Atropin içeren Solanase türü bitkiler Türkiye’de yaygın olduğundan çocuklar meyvelerini yiyerek zehirlenir. İlk belirtiler ağız kuruluğu, yutma ve konuşma güçlüğü, göz bebeğinde genişleme, görme bozukluğu, özellike yüz ve boyunda kızıl hastalığını andınr benekler, kalp atışının artması (taşikardi) işemede güçlüktür. Fazla alınmışsa özellikle çocuklarda ateş 40°-41°’ye yükselir. Merkezi sinir sistemine etkisiyle, “bella-don” çılgınlığı adı verilen aşın uyan, düş görmeler, çılgınlık, ruhsal bozukluklar görülür. Ruhsal çöküntü, kan basıncı düşmesi, solunum güçlüğü ve yetersizliğine bağlı derin baygınlık durumuyla ölüm ortaya çıkar. Tedavisi; ağızdan alınmışsa mide yıkanarak midedeki alkaloiti çökertmek için tannik asit ve zehi-rin emilmesini sağlamak için tıbbi kömür verilir. Solunum yetersizliği varsa oksijen verme ve yapay solunum uygulanır. Ateş yükselmesinde soğutma, aşın uyan ve kasılmalar varsa kısa etkili bar-bituratlar verilir. Ağır durumlarda kan değiştirilir. Merkezi sinir sistemine işleyerek bu etkileri ortadan kaldıran fizos-tigmin ilacı, yüksek dozda ve sık aralıklarla verilmelidir.
