• Canlıların dışardan gelen her türlü yabancı maddeye karşı gösterdikleri dirence bağışıklık denir Bağışıklık bilimine immünoloji adı verilir.
• Vücudumuzu mikroplara karşı koruyan hücreler akyuvarlardır.
• Akyuvarlarımız, sitoplazmalarında taneciklerin olup olmamasına göre ikiye ayrılırlar.
• Granüllü akyuvarlar kırmızı kemik iliğinden üre-tilirler. Amipsi hareketlerle kan içerisinde hareket edebilirler.
• Hatta kan damarlarından dışarıya çıkarak doku aralarında bulunan mikropları da yok ederler.
• Mikroplarla savaşmaları fagositozla gerçekleşir
• Granülsüz akyuvarlar: lenf düğümlen, tımüs bezi ve dalak tarafından oluşturulur
• Lenfositler koruyucu maddeler olan antikor ve antitoksinleri meydana getirirler.
• Monosıtler ise amipsi hareketlerle kan içerisinde ve dokular arasında dolaşarak mikroplan ve yabancı maddelen yerler.
• Monositler oldukça hızlı hareket eden ve çok sayıda bakteri yutabılen makrofajlara dönüşürler.
• Normal bir insanın 1 mm3 kanında 7000 olan akyuvar sayısı hasta bir insanın kanında 20.000*6 kadar yükselebilir.
•Bağışıklığın esası vücudun mikroplara karşı güçlü olmasına, mikrop zehirlerine karşı koruyucu maddeler üretilmesine dayanır.
•Ancak mikrop öldürücü maddeler bağışıklık kazandırmaz.
Toksin: Bakterilerin çıkardığı mikrop zehirleridir
Antitoksin: Akyuvarların toksinlere karşı ürettik-eh koruyucu maddelerdir.
Antijen: Vücuda giren ve antikor oluşumuna sebep olan her türlü yabancı maddeye denir.
Antikor: Lenfositler antijenlerle iki çeşit mücade-le ederler. Birincisi onları fagositozla (hücre yemesi) yok ederler. İkinci yol ise, yabancı maddeye karşı “an-tikor” denilen koruyucu maddeler üretirler.
- • Lenfositler her yabancı maddeye karşı (anti-jen), protein yapısında özel bir antikor üretirler.
- • Antikorlar antijenle birleşerek onu etkisiz hale getirırler.
- Bir mikrop enfeksiyonundan sonra kanda herharroi bir antikorun jbeiirebilmesi için yaklaşık bir hafta kadar bir durgunluk evresinin geçmesi gerekir.
- Bu evreden sonra antikor miktarı yavaş yavaş artış göstererek düşük seviyeli bir tepe noktasına ulaşır. Sonra düşer, buna birinci tepki veya ilk tepki denir. İkinci bir mikrobun % bulaşmasından günler* haftalar hatta aylar sonra kısa bir durgunluk evresinin ardından hızlı bir antikor yapımı başlar.
- Buna da ikinci tepki denir.
- Bu kez antikor seviyesi daha yüksek bir noktaya ulaşır ve daha yavaş bir düşüş gösterir.
- Bağışıklığın derecesi; canlının yaşına, genoti-pine, beslenmesine ve metabolizma hızına göre değişir.
