Adını Oğuz Yabcu Devlet’inde Subaşı görevinde olan Selçuk Bey’den alan devlet, Oğuzların Üçoklar Kolunun Kınık boyuna mensupturlar. Selçuk Bey’in oğlu Mikâil’in çocukları Tuğrul ve Çağrı Beyler’in Gazneliler’le yaptıkları Dandanakan Savaşı (1040) ile kuruluşu sağlanmıştır. Pasinler Savaşı’nda (1048) Bizans’la karşılaşan Selçuklular (1071) Malazgirt Savaşı ile Türkiye Tarihini başlatmışlardır.
En güçlü dönemlerini Melikşah ile tamamlayan |Büyük Selçuklu Devleti Melikşah’ın ölümü ile (1092) kargaşa sürecine girmiştir. Katvan Savaşı’nda (1141)
Karalııtaylam yenilmiş, Oğuzlarla mücadelede esir düşen Sencer ile (1153) yıkılma aşamasına girmiştir. Büyük Selçuklular, (1157) Sencer’in ölümüyle tarihe karışmışlardır.
Türk-Islâm tarihinde;
BÜYÜK SELÇUKLU’LARIN
• Nizamiye Medresesinin açılması,
• Celâli Takviminin hazırlanması,
• ilk askeri ikta sisteminin uygulanması,
• Abbasiler’in koruyuculuğunun üstlenilmesi gibi katkıları dikkat çeker.