Çanakkale dağlık alanları fazla yer tutan arızalı vadilerle fazla yarılmış bir görünüşe sahiptir. En yüksek arızasını teşkil eden Kaz Dağı (1 767 m.), Edremit Körfezi’nin kuzeyinde birdenbire yükselir. Aynı zamanda Uludağ’dan sonra Marmara bölgesinin de en yüksek dağı olan Kaz Dağı, kuzeye doğru hafif bir meyille iner.
ilin orta kesimleri daha ziyade tepelik bir görünüş alır. Çanakkale Boğazı vasıtasiyle ilin büyük kısmından ayrılmış olan Gelibolu yarımadasında da dağlar, Boğaz kıyılarından kuzeybatıdaki Saros KörfezTne hafifçe yükselir ve bu körfezin kenarında yüksekliği 400 metreye varan dik bir sırtla nihayete erer.
Çanakkale ilinde ovalık alanlar azdır, ilin önemli ovaları Eski Menderes Vâdisi’nin genişlediği sahalara tekabül eden Bayramiç ve Ezine ovalarıdır. Daha küçük çapta bazı ovalar da akarsu ağızlarında meydana gelmiştir. Bir kenarında meşhur Truva Harabelerinin yer aldığı ova, bu kıyı ovalarından biridir. Bu tip ovalardan birini de Çanakkale şehrinin hemen yambaşında Çanakkale Boğazına dökülen Sarıçay meydana getirir. Bu çeşit kıyı ovaları. Gelibolu Yarımadasının kıyılarında pek görülmez.
ilin iki kesimini birbirinden ayıran Çanakkale Boğazı 62 km. uzunluktadır. Kuzeydoğu güneybatı doğrultusunda uzanır. Genişlik boğazın kuzey ağzında 3 200 metre, güney ağzında ise 3 600 metredir. Kuzey kısmında en fazla genişlik 5 800 metreye, güney kısmında 8 000 metreye varır. Yer yer darlaşmalar görülür.
En dar yeri Çanakkale şehrinin he¬men güneyinde denize dökülen Sarıçay ağzı ile karşısındaki Kilitbahir köyü arasındadır (1250 m) Boğazın en derin noktaları ise Nara burnu önündeki 102 metrelik ve Çanakkale Kilitbahir hattının biraz kuzeyinde bulunan 106 metrelik derinliklerdir.
Çanakkale Boğazında da İstanbul Boğazında olduğu gibi çifte akıntı vardır. Bunlardan üst akıntı vasıtasiyle Karadenizin az tuzlu ve hafif suları Akdeniz’e gider.
Buna karşılıkf Akdeniz’in daha tuzlu ve ağır olan suları boğazın derin kısımlarından geçerek Marmara Denizine vâsıl olur.
