EDEBİYATIN TANIMI
Duygu, düşünce ve hayalleri sözlü veya yazılı olarak etkili bir dille anlatma sanatına edebiyat denir. Bir anlatımın edebî olabilmesi için insanda estetik zevkler uyandırması gerekir. Bunun için her söylenen söz, heryazılanyazı edebiyat değildir.
Edebiyat sözcüğü Arapça edeb kökünden türetilmiştir. Edeb sözünün terbiye, güzel ahlâk, incelik, kibarlık, utanma gibi anlamları vardır.
Edebiyatımızda bu sözcüğü ilk kez, bir sanat türünün adı olarak Şinasi kullanmıştır. Şinasi, “Edebiyat insana güzel ahlâkı öğreteceği için edeb adını almıştır.” der. Yine o, edebiyatla uğraşanlara edip denmesini aynı sebebe bağlar.
Namık Kemal de Şinasfnin bu düşüncelerine bağlı olarak edebiyata ahlâkî ve millî bir gaye yükler. Namık Kemal-, edebiyatsız bir milleti dilsiz insana benzetir. Ona göre edebiyat, bir milletin anlatım gücüdür, milletin bütünlüğünde ve eğitiminde önemli rol oynar. Edebiyat, ediplerin yüzyıllar süren çalışmaları sonucunda zenginleşmiştir.
Edebiyat-ı Cedideciler ise edebiyatın ahlâkla ilgisinin olmadığını savunmuştur. Recaizâde Mahmut Ekrem’e göre edebiyatın gayesi duygu, düşünce ve hayal bakımından zengin olan güzel eserler ortaya çıkarmaktır. Bunlardan da anlaşılıyor ki edebiyat güzel anlatımdır; güzel ahlâkı öğretir, bir milletin dili ve anlatım gücüdür.
