Heyelanın nedenleri nelerdir? Ülkemizde can ve mal kaybına neden olan heyelanlardan iki örnek veriniz.
Heyelan ülkemizde olduğu gibi pek çok farklı ülkede de büyük şekilde meydana gelebilir, heyelan sonucunda geçmişte can kayıpları da olmuştur. Heyelanın çeşitli nedenleri bulunmaktadır, toprak yapısı, şekli, depremler vs. gibi etkenler ile heyelan oluşumu hızlanabilir.
Heyelanın nedenleri
Eğimli arazi
Arazinin eğimli olması heyelan oluşumunu hızlandıran bir unsurdur.
Yağış ve yeraltı suları
Yağışlar ve kar erimeleri sonucunda yer altına sızan sular yamaç kütlesinin ağırlığını artırarak yamaç dengesini bozar. Sızmanın fazla olması alt kesimlerde yer alan killi tabakalara suyun ulaşmasına ve killi tabakanın sabunsu özellik kazanmasına neden olur. Böylece yer kaymalarına zemin hazırlanmış olur.
Yer Çekimi
Heyelan ve toprak kaymasını kolaylaştırır.
Tabakaların Uzanış Doğrultusu
Tabakalar eğim yönünde ise heyelan daha fazla görülür. Tabakaların eğime dik uzandığı yerlerde heyelana az rastlanır.
Toprak Özellikleri
Toprak özellikleri: Bazı taş ve topraklar suyu kolayca bünyesine alır ve suyu dibe sızdırmaz (kil). Toprağın killi bir yapıya sahip olması, üzerinde yer alan toprak örtüsü veya kütlenin hareketini hızlandırır.
Beşeri Faktörler
Yol yapım çalışmaları ile yamaç denge profilinin bozulması. Maden çıkarmak amacıyla dinamit patlatılması, bitki örtüsünün tahrip edilmesi heyelanı hızlandıran etmenlerdir.
Depremler
Deprem sarsıntılarla tabakaların dengesini bozarak heyelanı oluşturabilir.
