I. Abdulhamit Dönemi Siyasi Olayları Hakkında Bilgi, Konu Özeti, ödev araştırması, kısaca bilgi,
a. Küçük Kaynarca Antlaşması:
1768 – 1774 Dönemi savaşlarmdaki yenilgi Küçük Kaynarca Antlaşması’nın imzalanmasına neden olmuştur. Buna göre;
– Kırım’ın bağımsız olması, dini yönden halifeye bağlı olması,
-Rusya’nın, Eflak, Boğdan ve Gürcistan’dan çekilmesi, buna karşı Azak Kalesi ve Kabartay bölgesinin Rusya’da kalması,
– İstanbul’da, daimi bir Rus elçisi bulunması, Rusya tarafından bir Ortodoks kilisesi kurulması ve Rusya’nın istediği yerde konsolosluk açabilmesi,
– Kapitülâsyon haklarından Rusya’nın da yararlanması ve Rus ticaret gemilerinin Akdeniz ve Karadeniz’de serbestçe dolaşabilmesi (Boğazlardan serbestçe geçebilmesi),
– Rusya’ya savaş tazminatı verilmesi kabul edilmiştir.
YORUM:
– Rusya askeri açıdan üstün duruma geçmiştir.
– İlk kez halkı Müslüman olan bir yer elden çıkmıştır. Fakat Osmanlı Devleti Kırım’ın dini yönden halifeye bağlılığını devam ettirerek kültürel bağın devamını amaçlamıştır.
– Ortodoksların himayeciliği Rusya’ya geçmiş ve Rusya Osmanlı Devleti’nin içişlerine karışma hakkı elde etmiştir.
– Rusya emellerine ulaşmak için önemli bir ortam elde etmiştir.
– İlk kez savaş tazminatı verilmiştir.
b. Ay nalı kavak Tenkihnamesi (Sözleşmesi) (1779):
* Rusya’nın Kırım’a müdahale ederek kendi taraftarı Şahin Giray’ı han seçtirmesi, Osmanlı Devleti ile Rusya’yı savaş durumuna getirmiştir.
* Fransa’nın aracılığı ile yapılan Aynalıkavak Sözleşmesi’yle Rus kuvvetlerinin Kırım’dan çekilmesi, buna karşılık Osmanlı Devleti’nin Şahin Giray’ı Kırım hanı olarak tanıması kabul edilmiştir.
c. Rusya’nın Kırım’ı İlhakı (1783):
* Kırım’daki karışıklıklardan yararlanarak bu böl-geyi işgal eden Rusya, Kırım’ın kendi toprağı olduğunu ilân etmiştir. Güçsüz durumdaki Osmanlı Devleti herhangi bir askeri müdahale yapamamıştır.
YORUM: Osmanlı Devleti üzerindeki emellerini aşamalı olarak gerçekleştiren Rusya önce Küçük Kaynarca Antlaşması’yla Kırım’a bağımsızlık kazandırmış, daha sonra Kırım işlerine karışarak kendi taraftarı Şahin Giray’ı han seçtirmiştir. Asıl amacı Kırım üzerinden Karadeniz’e inmek olan Rusya, Osmanlı Devleti’nin güçsüzlüğünden yararlanarak Kırım’ı işgal ve ilhak etmiştir.
d. 1787 – 1792 Osmanlı – Rus ve Avusturya Savaşları — Zîştovi ve Yaş Antlaşmaları
Nedenleri:
* Rusya ve Avusturya’nın Osmanlı Devleti’ne karşı birleşerek Balkanlardaki Osmanlı topraklarını almak ve İstanbul’da Bizans’ı kurmak istemeleri,
* Kırım’ı işgalden kurtarmak isteyen Osmanlı Devleti’nin Rusya’ya savaş ilân etmesi,
Sonuçları:
* Savaşlarda Osmanlı Devleti her cephede yenilmiştir.
* Savaşların devam ettiği sırada I. Abdülhamit ölmüş, III. Selim tahta geçmiştir.
