KUVA-I MILLI’YE’NIN ÖZELLİKLERİ
*Kuva-i Milliye;
– Mondros sonrası başlayan işgaller karşısında halk tarafından kurulan yerel nitelikli direniş birlikleridir.
– Belirli bir otoriteye değil, sadece başlarında bulunan reislere bağîı birliklerdir.
– Önce Temsil Kurulu’na, TBMM’nin açılması ve hükümetin kurulmasıyla Milli Savunma Bakanlığı’na bağlı duruma gelmiştir.
Bazen başlarına atanan komutanları dinlemeyip başlarına kuyruk hareket etmişlerdir.
– Düşmana zarar vermiş, fakat düşmanın ilerlemesini durduramamıştır.
– En başarılı oldukları iş TBMM’ye karşı yapılan ayaklanmaların bastırılmasıdır. Ayrıca güneyde Fransızlara karşı oluşturulan Kuva-i Milliye başarılı mücadeleler yapmıştır.
– Bazen halktan zorla para, asker, malzeme toplamaları ve suçluları kendi yöntemlerine göre cezalandırmaları halkın TBMM’ye olan güveninin sarsılmasına neden olmuştur.
* Yunanlılarla yapılan Gediz Muharebesi (24 Ekim 1920) Kuva-i Milliye ile düzenli düşman kuvvetlerinin yurttan atılamayacağını ortaya çıkarmış, durumu gören Mustafa Kemal düzenli ordunun kurulması yönünde faaliyete geçmiştir.
* Kuva-i Milliye düşüncesini savunan bazı milletvekilleri TBMM’de, Gediz yenilgisiyle ilgili cephe komutanlarına yönelik eleştirilerde bulunmuşlar; fakat Mustafa Kemal bunlara karşı çıkarak eğitimli ve düzenli bir ordu kurulmasının gerekliliğini belirtmiştir.
* Yeni Türk Devletinde düzenli ordu kurulması ilk olarak Batı Cephesi’nde başlatılmıştır.
*
* Kuva-i Milliye içinde işe yarayanlar düzenli ordu bünyesinde görev almışlardır.
* Batı Cephesi komutanı olan Ali Fuat Paşa bu görevden alınarak Moskova büyükelçiliğine atanmış, ardından Batı Cephesi; Batı ve Güney olmak üzere iki komutanlığa ayrılmıştır. Batı Cephesi komutanlığına Albay İsmet Bey, Güney Cephesi komutanlığına ise Albay Refet Bey atanmışlardır.
* Bütün askeri birimler Genelkurmay Başkanlığına bağlanmış, böylece düzenli ordu teşkilatı büyük ölçüde tamamlanmıştır.
NOT: Kazım Karabekir Osmanlı Devleti’nden kalma 15. Kolordu Komutanlığına alt düzenli birliklerini terhis etmemiş, Erzurum Kongresi döneminde Mustafa Kemal’e bağlılığını bildirmiştir. Kazım Karabekir’e bağlı bu kuvvetler TBMM’nin ilk düzenli birlikleri olmuştur.
