Nemlilik ve Yağış Hakkında Bilgi, nem nedir, nem ve hidrolik devre ile ilgili konu özeti, ödev araştırması, kısaca bilgi, mutlak nem, maksimum nem, bağıl nem,
NELMİLİK ve YAĞIŞ
Nem ve Hidrolik Devre:
Yaşam açısından en önemli maddelerden biri olan su, küçük bir sıcaklık değişimiyle katı, sıvı ve gaz haline geçebilir. Atmosferde her zaman su buharı (nem) bulunur. Su buharı iklim üzerinde en etkili gazdır ve atmosfer içinde bir yerden diğerine en değişken gazlardan biridir. (Aslında hacim olarak su buharı, havanın % 4 ünü geçmez ve tamamına yakını troposferde bulunur.)
Atmosferdeki su buharı, yeryüzünden buharlaşma ve yoğunlaşma ile sürekli olarak değişir. Atmosfer ile yeryüzü arasında bu şekilde sürekli yerdeğiştiren su miktarı her zaman denktir. Ancak yeryüzünün her tarafında aynı değildir: okyanuslardaki yağışlar bu-harlaşmadan azdır. Ayrıca karalar üzerindeki buharlaşma ve yağış miktarları arasında büyük farklılıklar vardır.
,Atmosferde bulunan nem, birkaç şekilde belirtilir;
1. Mutlak Nem:
1 m3 havada bulunan nem miktarına denir, gr/m olarak belirtilir. buharlaşma arttıkça Atmosferdeki mutlak nem buharlaşma koşullarına bağlıdır. Ortamda buharlaşacak su varsa, sıcaklık
dolayısıyla mutlak nem miktarı artar.
Buharlaşma ayrıca basınçla, rüzgar şiddetiyle, buharlaşma yüzeyinin genişliğiyle doğru orantılı olarak artar.
2. Maksimum Nem:
Havanın en fazla alabileceği nem miktarıdır. Maksimum nem havanın sıcaklığı ile doğru orantılıdır. Başka bir deyişle sıcak havanın nem alma kapasitesi soğuk havaya göre daha yüksektir.
3. Bağıl Nem (Nisbi Nem – Oransal Nem):
Havada bulunan nem miktarının (mutlak nem), aynı sıcaklıkta bulunabilecek en fazla nem miktarına (maksimum nem) oranıdır. % olarak belirtilir;
Sıcaklık arttıkça mutlak nem artarsa da, maksimum nem daha fazla artacağından bağıl nem azalır.
Mutlak nemin sabit olduğu su durumlarda buharlaşacak sıcaklıkla bağıl nem arasındaki grafik yandaki gibidir.
Yoğunlaşma için mutlak nemin fazla olmasından çok bağıl nemin fazla olması daha önemlidir.
NOT: Bağıl nem; Ekvatorda (1000 m ye kadar), Okyanus, deniz, göl yüzeylerinde, Yeryüzüne yakın yerlerde, Sıcak ve soğuk okyanus akıntılarının karşılaştıkları yerlerde, Sürekli rüzgarların karşılaşma alanlarında (0° ve 60° enlemlerinde)
Cepheler boyunca ve denizden esen rüzgarların getirdiği nemli hava kütlelerinde,
Yükselici hava hareketlerinin görüldüğü yerlerde (alçak basınç alanlarında) yüksek olur.
Bağıl nemin düşük olduğu yerler ise; Kutuplar, Çöller, Alçalıcı hava hareketlerinin meydana geldiği yerler (yüksek basınç alanları), yüksek dağlardır.
Yoğunlaşma:
Atmosferdeki su buharı doyma noktasına yaklaşınca (bağıl nem % 100 e ulaşınca) fazla gelen nem çok küçük su damlacığı (veya sıcaklık 0 °C nin altında ise buz taneciği) halinde açığa çıkar; bulut (veya yeryüzüne çok yakınsa sis) oluşur. Bu durum yoğunlaşmanın 1. aşamasıdır.
Bağıl nem artmaya devam ederse, açığa çıkan bu küçük su damlacıkları çoğalır ve genellikle yoğunlaşma çekirdekleri (toz, çeşitli tanecikler) etrafında birleşerek büyür ve yerçekiminin etkisiyle yere düşerek yağışları oluştururlar. Yoğunlaşmanın 2. aşaması.
Yoğunlaşmanın gerçekleşebilmesi için bağıl nemin artması.genellikle 2 şekilde gerçekleşir;
1. Mutlak nemin artması,
2. Sıcaklığın azalması.
Yoğunlaşmaya çoğunlukla sıcaklığın azalması yol açar. Sıcaklığın azalması-ise havanın yükselmesi veya alttan soğumasına bağlıdır. (Alttan soğuma; soğuk hava ile karşılaşma, yamaçlar boyunca yükselme, soğuk yeryüzü ile karşılaşma şeklinde gerçekleşir.
