Orojenik Hareketler (Dağ Oluşumu) Hakkında Bilgi, horst nedir, graben nedir, jeosenklinal nedir, dağlar nasıl oluşur,
OROJENİK HAREKETLER (DAĞ OLUŞUMU)
Büyük birikme alanları, kıtalar arasında yer alan büyük çukurlar – okyanuslara Jeosenklinal denir.
Dış kuvvetlerin etkisiyle yüksek yerlerden aşındırılan maddeler jeosenklinallerde birikir. Birikmeler devam ettikçe ağırlığı artan jeoşenklinalin tabanı giderek çöker. Alttan ve yanlardan gelen basınçlarla kıvrılma yada kırılmalara uğrarlar.
Orojenik hareketler sırasında tabakalar esnekse (genellikle genç tabakalar), kıvrılmaya uğrarlar: bu şekilde yükselen kısımlara antiklinal, alçalan kısımlara senklinal adı verilir.
Tabakalar esnek yapıda değilse (genellikle eski kütleler) kırılmalar meydana gelir. Kırılma ile yükselen yerlere horst, alçalan yerlere graben adı verilir.
Bütün bu olaylar sonucunda sıradağlar ve bunlar arasındaki ovalar meydana gleir.
3. Jeolojik Zamanda Avrupadan Güneydoğu Asya’ya kadar genellikle doğu – batı yönünde uzanan Alp – Himalaya kıvrımları ile, Kuzey ve Güney Amerika kıtalarının batı kıyıları boyunca kuzey -güney yönünde uzanan kıvrımlar yeryüzündeki genç kıvrımlardır.
Türkiye’de Kuzey Anadolu dağları ile Toroslar ve bunların birleşmesiyle meydana gelen Doğu Anadolu dağları da Alp-Himalaya kıvrım sistemi içinde yer alan gen kıvrımlardır.
Ege kıyılarında doğu – batı yönünde ve kıyıya dik olarak uzanan sıradağlar (horstlar) ; Kazdağı, Kozak dağı, Yund dağları, Bozdağlar, Aydın dağları, Menteşeler ve bu dağlar arasında uzanan Bakırçay, Gediz, Küçük Menderes, Büyük Menderes ovaları (grabenler) bu şekilde kırılmalarla meydana gelmiş yeryüzü şekilleridir.
