osmanlının kuruluşundaki etkili olan manevi güç
Şeyh edebali osmanlının kurulmasında osmanlıyı ekonomik siyasi askeri, alanlarda başarılı olmasını arkasında yatan büyük, alimdir.
osmanlı kurulurken toplumun bütün kesimleri tek bir halka etrafında birleştirilmiştir bu halka ilahi kelimetullah haklasıdır.
Bu halka içersinde oslmanlı toplumu içerisinde bulunan gerek yabancı dillerden, ve gerek yabancı dinlerden olan insanlar ilahi kelimetullah halkası içersinde hoşgörü ile eritilmiş ve osmanlı devletinin sarsılmaz güçlü toplum yapısını oluşturmuştur.
osmanlı devletinin böylesine güçlü bir zemin üzerine kurulmasının altında yatan sebep, avrupadan gelen göçler ile osmanlının kurulduğu topraklara alimler dervişler müritler gibi, büyük bilge insanların göçmesi sonucu olmuştur.
osmanlı topraklarına yapılan bu göçler, sonrası osmanlı her alanda ilahi kelimetullah amacı doğrultusunda şekillenmeye başlamıştır. Bu dönemde yapılan faaliyetlerin kurallarını belirlemede, ya da yapılan yasaların kurallarını ortaya koymada en etkili olan dayanak noktası ilahi kitaplar olmuştur.
Osmanlı devletinin kurulmasında böylesine derin bilgili, akıllı ve üstün zekaya sahip insanların olması osmanlının refah seviyesini gücünü ekonomisini, yüksek seviyelere çıkarmıştır.
osmanlının kuruluşunda etkili olan horasan erenleri, o dönemde devlet kapısında gözleri olmayan kahraman cesur kimselerdi.
Bu erenler, kendi işlerini kurmayı kendi ayakarı üzerinde durmayı, amaçlamışlardır.
Öylesine vakarlı öylesine dik duruşları vardı ki, öylesine heybetli bu insanların yürekleri görünüşlerinin aksine şefkat dolu ve merhametliydi osmanlı devletinin, kurulmasında etkili olan bu manevi güçler osmanlının üç kıtaya hakim olan bir devlet ve avrupayı kendine hayran bırakan bir devlet konumuna getirmiştir.
