1. Doğum Oranı:
• Bir popülasyona birim zamanda katılan fert sayısıdır.
• Doğum oranı arttıkça popülasyonun büyüme hızı da artar.
• Ancak beraberinde alan darlığı, besin yetmezliği ve eş bulma gibi zorlukları da getirir.
2. Ölüm Oranı:
• Birim zamanda ölen bireylerin sayısıdır.
• Maksimum doğum hızına karşılık minimum ölüm hızı düşünülür.
• Ölüm hızı ideal yaşam şartları altında, sadece yaşlılıkla gelen fizyolojik değişmeler sonucu ortaya çıkan ölümdür ve belli populasyonlar için sabittir.
• Populasyonları azaltan bir etkendir.
3. İçeri Göç:
• Aralarında mesafe bulunan aynı tür populas¬yonlar arasında zaman zaman göçler olur.
• Söz konusu populasyona yeni katılımlar içeri göçü meydana getirir.
• Sayısal bir artışa sebep olduğundan doğum oranının içerisine ilave edilir.
4. Dışarı Göç:
• Aynı türdeki başka bir populasyona göç olayıdır.
• Sayısal bir azalmayı ifade ettiğinden ölüm oranının içerisinde yer alır.
Populasyonu Dengeleyen Faktörler:
• Besin miktarı
• Yaşama alanı
• Dış ve iç göçler
• Işık, ısı, nem , tuzluluk vs.
• Hastalık, savaş, yangın, doğal afetler
• Ortamda oluşan artık maddeler
• Sosyal davranışlar
• İklim değişiklikleri
• Alan darlığı
• Av – avcı ilişkisi
• Rekabet
5. Yaş Dağılımı:
• Populasyonlarda üç ekolojik yaş vardır.
• Bunlar ; çoğalma öncesi, çoğalma evresi ,ve çoğalma sonrasıdır.
• Gelişmiş toplumlarda bu üç yaş grubu da eşit dağılmıştır.
• Genç ve yetişkin bireylerin yoğun olduğu bir populasyon gelişmekte ve hızlı büyümektedir.
6. Rekabet:
Ortak yaşama alanının kullanılması, besin, ışık, eş bulma, boşaltım maddelerinin etkisi, karşılıklı predasyon, karnivorlar ve hastalıklar rekabeti doğurur.
Av-Avcı İlişkisi:
Canlılar arası rekabette karnivor bir canlı, başka bir canlıyla, besleniyorsa populasyonunda çeşitli dalgalanmalar meydana gelecektir. Avcı sayısı maksimum düzeydeyken, av sayısı minimum seviyededir. Ancak besin bittiğinden toplu ölümler başlar. Bu periyodik olarak devam eder.
Aynı Besinle Beslenme:
Aynı çeşit besin ortamında ayrı ayrı yetişen canlılar farklı grafikler meydana getirirler. Ancak aynı besin ortamında bu iki canlı türü rekabet etmeye başlar. Birinin populasyonu artma eğilimindeyken diğerininki azalır. Sebebi ise besin bulma rekabetinde birinin diğerine baskın çıkmasıdır.
7. Koruyucu Mekanizmalar:
a. Renk Uyumu: Bir çok hayvan yaşadığı ortamın dış görünüşüne uyum sağlayarak düşmanlarından korunurlar. Kutuplarda yaşayan hayvanlarda olduğu gibi.
. b. Taklit Giysiler: Bazı canlılar bulundukları yerdeki çeşitli cisimleri taklit ederek gizlenirler. Dal parçalarını taklit eden tırtıllarda olduğu gibi.
c. Mimikri: Üreme şansını artırmak veya düşmanları korkutmak için başka bir bireyi taklit etme olayıdır.
