Roma İmparatorluğu Gladyatör Gösterileri Arena, Açıkhava tiyatrosu,
Genellikle yaz aylarında kullanılan, üstü açık tiyatro. Günümüzde açıkhava tiyatroları Romalıların amfiteatrlarına dayanır. Roma amfiatrları, daire ya da elips biçiminde yapılır ve oturacak yerleri basamaklarla derece derece yükselidi.
Tiyatroların yarım daire biçiminde olmasına karşılık, amfiteatrlar dediğimiz gibi ya tam daire ya da elips biçimindeydi.
Amfiteatrlarda genellikle gladyatörler arasındaki boğuşmalara yer veren gösteriler düzenlenirdi. Bu gösterilerin Roma İmparatorluğunda çok yaygın oluşu amfiteatrların da ülkenin dört yanına yayılması sonucunu doğurmuştur.
Amfiteatrlar ilkönceleri tahtadan yapılırken MÖ 80 yılında Pompei’de ilk taş amfiteatr inşa edilmiştir.
İmparator Augustos döneminde amfiteatr yapımına büyük bir önem verilmiştir. İmparator Titus tarafından M.S 80 yılında yaptırılan Roma’daki Colosseum eski çağların en büyük açıkhava tiyatrosudur.
Gerçekten de boyutları 188×185 m. yüksekliği 57m. olan dev bir yapı, 45.000 seyirciyi alabilecek büyüklüktedir.
Amfiteatrların ortasındaki, gösterilere ayrılmış alana arena denirdi. Arenanın tabanı genellikle ince kumla döşeliydi. Arananın altında gösterilere katılanlar için soyunma odaları bulunurdu. Gladyatör oyunları imparator Augustus yönetiminde Roma İmparatorluğunun ulusal gösterileri niteliğini kazanmıştır.
Gladyatörlerin eğitilmesi için özel okullar kurulmuştur. Gösteriler başlamadan önce gladyatörler toplu olarak arenaya çıkıp seyircileri selamlardı. Gösterilere katılan Gladyatör sayısının on bini bile bulduğu olurdu.
Gladyatörler birbirleriyle dövüşürken, çığırtkanlar kendilerine cesaret vermek için bağırırdı.
Yunan mitolojisinde ölüler dünyasının bekçiliğini yaptığı ileri sürülen Karont’un kılığına bürünmüş ölü taşıyıcılar, ölen gladyatörleri sürükleyerek arenadan çıkartırlardı.
Bir gladyatörün yaralanması halinde, seyirciler beyaz mendil sallarsa, gladyatörün hayatı bağışlanır, seyirciler başparmaklarını yere çevirerek bağıracak olurlarsa, gladyatör ölüme mahkum edilirdi.
Amfiteatrlarda gladyatörlerin vahşi hayvanlarla çarpıştıkları da olurdu. Hristiyanların açıkhava tiyatrolarında vahşi hayvanlara parçalatılırdı. Roma imparatorluğu bu oyunlar için gerekli vahşi hayvanları Kuzey Afrika’dan sağlardı.
Hristiyanlığın yayılışından sonra, ölüm mahkumlarının bu şekilde öldürülmesi yasaklanmıştır. Nihayet imparator Honorius 404 yılında Batı Roma imparatorluğunda gladyatör gösterilerini yasaklamıştır.
