Şeker Gübresi Nedir Faydaları Nelerdir Nasıl Kullanılır

Gübre Alanya ve Manisa bölgesinde kullanımı yaygın olan bir araçtır, gübre ile tarımla ilgilenenler gübre atarak daha fazla ürün almayı umud eder, gübrenin ürünlere meyvelere ve sebzelere faydası da oldukça fazladır.

GÜBRE NEDİR?
Yapısında bir veya birden fazla bitki için gerekli besinleri bulunduran bileşimlere gübre denir.
GÜBRELEME NEDİR?
Bu bileşimlerin doğrudan bitkiye veya toprağa verilmesi işlemine ise gübreleme adı verilir.
Gübreler yapılarına göre işletme gübreleri ve ticari gübreler olarak iki sınıfa ayrılırlar :
İŞLETME GÜBRELERİ
İşletme gübrelerinin hayvan gübresi, yeşil gübre, kemik unu, kan tozu, boynuz ve tırnak tozu gibi çeşitleri vardır. Ancak işletme gübreleri içerisinde en çok, hayvan gübresi kullanılır.

AHIR GÜBRESİ NEDİR?
Ahır hayvanlarının ve katı dışkıları ile yataklıklarının artıklarından oluşan karışıma ahır gübresi denir. Hayvanlar yedikleri yemlerdeki besin maddelerinin ancak % 45′inden yararlanabilirler, yemdeki bitki besin maddelerinin yarısından fazlası dışkı ile ahır gübresine geçer. Böylece ahır gübreleri içerdikleri besin maddelerinden dolayı bitkiler için zengin bir besin maddesi deposudur.
Hayvanların cinsine göre gübre içerisindeki besin dağılımı:

FAYDALARI NELERDİR:
Ahır gübreleri bitkilerin gelişimi için gerekli besin maddelerini sağlar. Aynı zamanda toprağın yapısını tarıma uygun hale getirir. Toprağın fiziksel, kimyasal ve biyolojik özelliklerini düzenler. Ahır gübresinin toprağa verilmesi sonucu toprağın su tutma kapasitesi artar, geçirgenliği olumlu yönde etkilenir. Böylece ahır gübresi, suyun toprak yüzeyinden bağımsızca akmasına buharlaşmasına ve tarıma elverişli toprakları taşıyıp götürmesine engel olur . Gübreleme ile toprağın tarlada tutulması erozyon tehlikesine karşı tedbir olarak düşünülmelidir. Ahır gübrelerinin uygulandığı topraklar daha kolay tava gelir ve işlenmesi kolaylaşır. Ahır gübresindeki organik madde ve besin maddeleri kaybını önlemek için, gübre tarlaya verilir verilmez pullukla toprak altına gömülmelidir. Aksi halde, gübre tarlada bekletilme süresine bağlı olarak değerinden çok şey kaybeder.
NE ZAMAN? NEKADAR? NASIL? kullanmalıyız.
Ahır gübresinin tarlaya verilmesi için en uygun mevsimler ilkbahar ve Sonbahardır. Kullanılacak ahır gübresi miktarı da genellikle dönüme 2- 4 tondur.
Ahır gübresi özellikle az yağış alan bölgelerde ve ağır bünyeli topraklarda Sonbahar mevsiminde uygulanır. Çok yağış alan bölgelerde ve kumlu topraklarda ise ilkbahar aylarında gübreleme yapılır.
YEŞİL GÜBRE
Yeşil gübre baklagil cinsi bitkilerinden seçilir. Baklagiller havanın azotundan yararlanarak, köklerinde azot depolayan ve toprağın azotça zenginleşmesini sağlayan bitkilerdir.
TİCARET GÜBRELERİ
Bileşiminde azot, fosfor ve potasyum gibi bitki besin maddelerinden birini veya birkaçını bir arada bulunduran ve ticaret amacı ile pazarlanan gübrelere ticaret gübreleri denilmektedir. Halk arasında “suni gübre” veya “kimyevi gübre” diye adlandırılan bu gübrelerin değeri doğrudan doğruya bünyelerindeki besin maddesi miktarları ile ölçülmektedir.
Ticaret gübreleri içerisindeki bitki besin maddelerinin çeşidine göre;
1. Azotlu gübreler
2. Fosforlu gübreler
3. Potasyumlu gübreler
4. Kompoze gübreler
diye sınıflandırılır.
1. AZOTLU GÜBRELER
Azotlu gübrelerin birçok çeşidi olup, yurdumuzda ençok kullanılan azotlu gübreler şunlardır.
Amonyum sülfat: Asit özellikli bir gübre olduğu için nötr ve kireçli (alkali) topraklarda kullanılır. Uzun yıllar sürekli olarak toprağa verilmesi halinde topraktaki asit miktarını arttırır. Bu nedenle asitli topraklara verilmemelidir. Verilmek zorunda kalındığında ise bir miktar kireçle birlikte uygulanmalıdır.
Genellikle beyaz renkli olup toz şekere benzediği için çiftçilerimiz tarafından “şeker gübre” diye de adlandırılır. Bitkilerde azot ihtiyacının karşılanmasında kullanılır. Yapısında bulunan kükürt sayesinde bitkinin kükürt ihtiyacı da karşılanır. Amonyum sülfat gübresi, nitratlı gübreler gibi kolay yıkanmamakta, bu nedenle de birçok bitkide ekimle birlikte verilebilmektedir. Çeltik ve hububat tarımında sıklıkla kullanılır. Fizyolojik asit karakterli bir gübredir.
Amonyum nitrat (Kireçli ve saf amonyum nitrat) : Beyaz kristal yapıdaki arı amonyum nitrat % 35 N içerir. Gübre olarak satılan amonyum nitratla ise %33.5-34.0 N bulunur. Azotun yarısı nitrat ve öteki yarısı da amonyum şeklindedir. Kolay çözünür olması ve bitkilerin gerek nitratı gerekse amonyumu absorbe etmeleri nedeniyle amonyum nitrat toprakla artık bırakmaz. Bu özellikleri nedeniyle amonyum nitrat hızlı etki yapan bir azotlu gübredir. Asidik yapıda bir gübredir bu yüzden uzun süre kullanılması halinde toprakta asidik etki yaratabilir. Amonyum nitrat gübresi, her bitkiye tavsiye edilebilecek ve çeşitli iklim şartlarında emniyetle kullanılabilecek bir gübredir.
Üre:Beyaz renkte ve küçük boncuk şeklindedir. Piyasada satılan azotlu gübreler içinde en yüksek oranda azot ihtiva eden üre gübresinin 100 kilosunda 45- 46 kilo saf azot bulunur. Daha önce de belirtildiği gibi, bitkiler azot ihtiyacını daha çok amonyum ve nitrat formundaki azot kaynaklarından karşılarlar. Bitkiler üreyi de doğrudan bünyelerine alarak besin maddesi olarak kullanabilirler. Ancak bu gübrenin bitkilere daha faydalı hale gelmesi için parçalanarak amonyum veya nitrata dönüşmesi gerekir. Bu itibarla üre gübresi özellikle üst gübresi olarak kullanıldığı durumlarda amonyum sülfat ve amonyum nitrat gibi gübrelerden daha erken zamanlarda uygulanmalıdır.
2. FOSFORLU GÜBRELER
Triple süperfosfat gübresi: Kirli beyaz veya gri renkli yuvarlak tanecikler halinde olup bu gübreye çiftçilerimiz taban gübresi veya TSP’ de demektedir.
3. POTASYUMLU GÜBRELER
Topraklarımız genellikle azot ve fosfor bakımından fakir potasyum besin maddesi bakımından ise yeterli durumda olduğundan ülkemizde potasyumlu gübre kullanımı azot ve fosforlu gübre kullanımına göre daha az olmaktadır.
4. KOMPOZE GÜBRELER
Kompoze gübreler birden daha fazla bitki besin maddesini birarada bulunduran gübrelerdir.
Kompoze gübrenin içerisindeki bitki besin maddeleri sırası ile azot, fosfor ve potasyumdur. Bu besin maddeleri % olarak ifade edilmektedir. Örneğin 20-20-0 oluşumundan meydana gelen bir kompoze gübrenin 100 kilosunda 20 kilo saf azot, 20 kilo saf fosfor var. Potasyum ise yok demektir
Kompoze gübreler birkaç çeşit bitki besin maddesini birlikte bulundurdukları için çiftçileri çeşitli gübreleri ayrı ayrı alma taşıma, depolama ve tarlaya verme sıkıntısından kurtarmış olur. Bu gübrenin kullanımı daha az emek ve zaman harcayarak çiftçiye ekonomi ve kolaylık sağlar.
Gübreden beklenen yararın sağlanabilmesi için gübrenin EN UYGUN ZAMAN ve EN DOĞRU bir şekilde toprağa verilmesi gerekir.
GÜBRELERİN VERİLME ŞEKLİ
Gübreler genellikle el veya makina ile toprağın üstüne serpilerek verilmekte ya da tohum veya bitkiden belirli uzaklıklarda olmak üzere çizgi halindeki bir banda veya bitki etrafındaki ocağa verilmektedir.
GÜBRELERİN UYGULAMA ZAMANI
Gübrelerin mahsul artışına olan etkisini çoğaltmak için gübre uygulama zamanı
– Bölgenin iklimine, Toprağın karakterine, Gübrelenecek bitkinin cinsine ve Verilecek gübrenin çeşidine göre ayarlanması gerekir.
Fosforlu ve Potaslı gübrelerin tamamı güzlük ve yazlık ekimlerde EKİMDEN HEMEN ÖNCE veya EKİM SIRASINDA toprağa tohum derinliğine gömmek gerekir.
Azotlu gübreler toprakta çok hareketli gübreler oldukları için fazla yağışlarla ve sulama suyu ile yıkanarak; veya gaz halinde uçmak suretiyle kayıplara uğrayabilirler. Bu gibi kayıpları önlemek ve bitkinin bu besin maddesine en fazla ihtiyacı olduğu zamanda onu toprakta hazır bulundurmak için bazen bitki için gerekli azot miktarının hepsini bir defada ekim veya dikimde vermeyip bitkinin çeşitli büyüme devrelerinde olmak üzere birkaç kısma bölünerek verilmelidir.
Güzlük ekimler için yapılacak azotlu gübre uygulamalarında genellikle Amonyum sülfat veya üre gübrelerini ilkbahar veya yazın yapılacak gübrelemelerde ise Amonyum nitrat gübresinin kullanılması tercih edilmelidir.