Toplumsal yapıyı oluşturan parçalar nelerdir?
Toplumsal Statü, Toplumsal Gruplar, Toplumsal ilişkiler Ağı, Kültür, Toplumsal Rol, Toplumsal Sınıf, Toplumsal kurum, Toplumsal Statü.
Bunlar Toplumsal yapıyı oluşturan parçalar olarak sıralanabilir. Şimdi bunları kısaca açıklayalım.
Toplumsal Statü
Kişinin toplumsal yapı içinde işgal ettiği konumdur. Statü toplumda kim olduğunu ve kimlerle ilişki kuracağını gösterir. Statü zamanla değişebilir, birden fazla statüye de sahip olabilir.
Edinilmiş Statü > Kişinin çabası olmadan sağlanan statüdür. Yaş, cinsiyet ve doğuma beraber özellikler.
Kazanılmış Statü > Bireyin kendi isteği ve çabalarıyla gönüllü olarak elde ettiği statüdür. Rektör , kaymakam, öğretmen vs.
Geleneksel toplumlarda edililmiş statü baskınken, modern toplumlarda kazanılmış statü yaygındır.
Bir statüye sahip olmanın hakları, görevleri, ayrıcalıkları ve zorunlulukları vardır.
Toplumsal Rol
Belli bir statüde olan kişiden beklenen davranıştır. Rol sorumlulukların gereklerini yerine getirmektedir, Rollerin gereğini yerine getirme bir toplumsallaşma sürecidir.
Rol çatışması > iki veya daha fazla statüye sahip kişiler rollerinin çatışması.
Toplumsal Gruplar
Statü arasındaki belli kişilerden oluşan ilişkiler. Aile grubu, arkadaş grupları, şirketler. Birincil gruplar : Sevgi gibi duygularla yaklaşılır. İkincil gruplarda : Çıkar ilişkisi vardır.
Toplumsal Sınıf
İnsanların toplumsal ve ekonomik pozisyonlarına göre bölünmeleridir. Maddi ve kendiliğinden oluşan gerçeklerdir.
Üst sınıf : Büyük ölçekli sermaye, mülk ve rant sahipleri yani burjuvazi.
Orta Sınıf : Endüstsiyle beraber endülüstür. Devriminden sonra ortaya çıkan sınıflardır. Esnaf , zanaatkar veya hizmet sektöründe çalışanlar.
Alt sınıf : Genellikle üretimde çalışan sınıftır.
Toplumsal ilişkiler ağı
Bütün toplumla ilişkisini içine alan ağdır.
Toplumsal Kurum
Toplumun yapısı ve değerlerinin korunması bakımından zorunlu sayılan, sürekli kurallar topluluğudur. Aile, sosyal kurumlar, din, ekonomi ve eğitim kurumu olarak sıralanmaktadır.
Kültür
İnsanların bütün öğrendikleri ve paylaştıklarını kapsar.
