Türkiye’nin Dağları Hakkında Bilgi, Toros dağları, Türkiyede’ki dağlar ve yükseklikleri, Karadeniz dağları, iç anadolu dağları, yükseklikleri,
Türkiye’nin yüzey şekillerini gösteren bir haritaya bakıldığı zaman, memleketin kuzeyini ve güneyini, boydan boya sıradağların kuşattığı, bu sıradağların doğuda ve batıda birbirine yaklaştığı, en yüksek noktaların ülkenin doğu yarısında yer aldığı ilk göze çarpan hususlardır.
Kuzeyde Karadeniz kıyısına paralel olarak bir şerit halinde uzanan dağlara Kuzey Anadolu dağları adı verilir. Bu dağlar tek bir sıra halinde olmayıp, oluk şeklinde çukurlarla birbirinden ayrılmış birkaç sıra meydana getirirler. Bunlar arasında denize en yakın olan ilk sıra kıyı dağları ismini alır. Kıyı dağlarının en yüksek zirvelerine Doğu Karadeniz bölümünde raslanır. Rize dağları adı verilen kesimde yer alan Kaç-kar tepesi 3 937 m. yüksekliğe erişerek bu bölümün en yüksek noktasını teşkil eder. Batıya doğru Melet ırmağı vadisinden itibaren Canik dağları adını alır. Batı Karadeniz bölümünün kıyı dağları ise Isfendiyar dağları, yahut Küre dağları diye adlandırılır. Bu dağların en yüksek noktaları bile 2 000 m. yi bulmaz (Isfendiyar dağları üzerinde Yaralıgöz tepesi 1 985 m.). İç sıralar doğuda kıyı dağlarından Çoruh ve Kelkit oluklariyle ayrüırlar. Bu dağların en yüksek noktası olan Mescit dağında 3 250 m. yüksekliğe erişilir.
Kuzey Anadolu dağları doğuda iki sıra halinde uzandığı halde, Batı Karadeniz bölümünde üç sıra halinde uzanırlar. İkinci sıra, üzerinde İlgaz dağının yüksekliği 2 565 m. dir. Üçüncü sırayı teşkil eden dağlara Köroğlu dağlarıadı verilir. En yüksek noktası olan Köroğlu tepesi2 378 m. dir.
Memleketimizin güneyde Akdeniz kıyısı boyunca uzanan dağlar Toros Dağları adını alır. Bunlar Güneydoğu Anadolu’nun kuzeyinde de bir duvar gibi yükselerek Iran sınırına kadar devam eder.
Toros dağlarını 3 bölümde tetkik etmek mümkündür:
1 — Batı Toroslar: Bunlar Antalya körfezinin iki tarafından kuzeye doğru uzanarak Göller bölgesinde birbirine yaklaşır.
2 — Orta Toroslar: İçel Bölgesinin ortalarında yer alan kireçli Taşeli yaylasından başlı yar ak kuzeydoğuya doğru dört sıra halinde uzanırlar.
3 — Güneydoğu Toroslar:Bunlar Hatay ili içinde İskenderun körfezinin doğusunu takip eden Amanus dağları ile başlar. Maraş’a kadar kuzeydoğuya doğru bir yay teşkil eden bu dağlar Maraş’tan sonra doğrultusunu değiştirerek Güneydoğu Anadolu düzlüklerini Doğu Anadolu’dan ayıran duvarı teşkil ederler.
Güneydoğu Toroslar’m güney eteğinde de, sınırlarımız ötesinde de devam eden Güneydoğu Anadolu düzlükleri uzanır. Bu kesimde 1 919 m. ye erişen Karacadağ volkanik kütlesi göze çarpar.
Memleketimizin kuzey ve güney kıyılarını boylıyan dağların birbirine yaklaştığı sahalarda yer alan Doğu Anadolu, Türkiye’nin en yüksek bölgesidir. Burada yüzey şekilleri çok çeşitlidir: Yüksek yaylalar, bölgeyi batı – doğu istikametinde geçen dağlar, bunlar arasına girmiş çukur ovalar bulunduğu gibi, tek başına yükselen volkanik dağlar da göze çarpar. Yurdumuzun en yüksek volkanik dağları bu bölgede yer alır: Ağrı (5 165 m.), Süphan (4434 m.).
Memleketin ortasını işgal eden İç Anadolu kenar bölgelerden daha az dağlık bir görünüşe sahiptir. Buna rağmen, bölgenin ortalama yüksekliği fazladır. Çok yerde yükseltisi 1 000 m. yi aşan düzlükler uzanır. Bölgenin doğu tarafında Doğu Anadolu dağlarının batıya doğru uzatılanna raslanır. Köse dağı, Yıldız dağı gibi. Fakat İç Anadolu’nun asıl göze çarpan yükseklik unsurları bölgenin güneydoğu kenarında sıralanan Erciyas dağı (3 916 m.), Hasandağı (3258m.), Melendiz, Karacadağ ve Karadağ gibi sönmüş volkanik dizileridir.
İç Anadolu düzlüklerinin batı tarafında İçbatı Anadolu eşiği adı verilen geniş sırt yükselir. Bu eşik üzerinde Bursa’nın güneyindeki Uludağ’la Afyon Karahisar arasında aralıklı dizilmiş dağlar görülür. İki dizi üzerinde sıralanan bu dağlar arasında en yüksek olanı Murat dağıdır (2312m.). İçbatı Anadolu’nun diğer Önemli dağları Emirdağı, Türkmendağı, Eğrigöz dağıdır.
Ege bölgesinin asıl Ege bölümünde yüzey şekilleri İçbatı Anadolu’dakinden çok farklıdır. Bu bölümde doğu-batı doğrultusunda uzanan oluk şekilli çukur alanlar ile bu çukurlukları birbirinden ayıran gene aynı istikamette dağ sıraları göze çarpar. Çukur alanların en önemlileri kuzeyden güneye doğru Bakırçay, Gediz, Küçük Menderes ve Büyük Menderes ovalarıdır.
Ege bölgesinin kuzeyinde yer alan Marmara bölgesVnde de yükseklikler ile çukur alanlar kuzeyden güneye doğru birbirini takip eder. Şu farkla ki, Ege bölgesinde çukur alanlar boydan boya akarsu vâdileriyle takip edildiği halde, Marmara bölgesinde çu-çukur alanlar tespih dizisi şeklinde ve az yüksek eşiklerle birbirinden ayrılmış durumdadırlar. Bursa ovası güneyinde Marmara bölgesinin en yüksek dağı olan Uludağ (2 543 m.) yükselir.
Bölgenin güneybatı köşesini teşkil eden Biga yöresinde Edremit körfezinin kuzeyinde yükselen Kazdağı’nın yüksekliği 1 767 m. yi bulur.
Marmara bölgesinin Trakya kesimine gelince, burası ortası çukur, kenarları oldukça yüksek bir durum gösterir. Karadeniz kıyıları boyunca uzanan Istranca dağlarında en yüksek noktayı teşkil eden Maya tepesinde yükseklik 1 031 m. yi bulur.
Bakınız > Güney anadolu dağları nelerdir
Türkiye’deki volkanik dağlar nelerdir
İç Anadolu dağları nelerdir isimleri
Marmara bölgesi dağları nelerdir
Akdeniz bölgesi dağları nelerdir isimleri
