Wilson İlkeleri Hakkında Bilgi, Konu Özeti, ödev araştırması, kısaca detaylı bilgi, ansiklopedik araştırma,
Wilson İlkeleri (8 Ocak 1918):
ABD savaşa girerken, ABD başkanı Wilson bir bildiri yayınlayarak savaş sonrası yapılması gerekenleri belirtmiştir. Bildirideki şartlar İtilaf devletlerince kabul edilmiştir. ABD’nin savaşa girerken yayınladığı bildiriye Wilson ilkeleri denilmiştir.
14 maddeden oluşan Wilson ilkelerinin önemli maddelerine göre;
– Bütün barış andlaşmaları açık olacak, bu andlaşmalardan başka milletlerarası gizli andlaşmalar yapılmayacak,
– Savaş sonunda, yenenler, yenilenlerden toprak almayacak, yenilenler savaş tazminatı ve cezaî tazminat ödemeyecekler,
– Devletler arasındaki anlaşmazlıkları barış yolu ile çözümleyecek milletlerarası bir teşkilat kurulacak,
Wilson İlkeleri arasında Osmanlı Devleti’ni ilgilendiren hükümler de bulunuyordu. Buna göre;
– Osmanlı Devleti’nde Türklerin oturdukları bölgelere kesin egemenlik hakkı tanınmalıdır.
– Türk egemenliği altında bulunan diğer milletlere kendi kendini yönetme hakkı verilmelidir. Anadolu’da Türkler’in egemenliği belirtilmiş olmakla birlikte bu maddeye dayanılarak Doğu’da Ermeniler, Batı’da ise Rumlar Anadolu’yu kendi amaçlan doğrultusunda parçalamaya çalışmışlardır.
– Boğazladın güvenliği sağlandığı takdirde bütün devletlerin ticaret gemilerine açık olmalıdır.
YORUM: Milletlerarası barışı sürekli hale getirmeyi amaçlayan Wilson ilkeleri, İtilaf Devletleri tarafından çıkar hesaplarından dolayı genellikle çiğnenmiştir. Özellikte, Osmanlı Devleti ve Türklerle ilgili hususlar yanlış belge ve bilgilerle ABD de ikna edilerek gözardı edilmiştir. Hatta Wilson İlkeleri Anadolu’nun parçalanması için kullanılmıştır.
I
sdfd naber lan hırpo