Yeryüzü Şekilleri Oluşumu Dış Kuvvetler Hakkında Bilgi, kısaca konu özeti, ödev araştırması, ansiklopedik bilgi,
DIŞ KUVVETLER
Daha önceki konularda da belirtildiği gibi; iç kuvvetler bir taraftan yeni yeryüzü şekilleri meydana getirirken dış kuvvetler bunları ortadan kaldırmaya çalışır. Dış kuvvetlerin kaynağı güneş enerjisidir. Güneş enerjisi su (katı – sıvı ve gaz halinde) ve havaküreyi kullanarak etkilerini gösterir. Rüzgarların oluşumu güneş enerjisine bağlı olduğu gibi (dinamik etkenler bir yana) suyun buharlaşarak atmosfere çıkması yağış halinde yeryüzüne düşerek akarsu, buzul ve yer altı sularını oluşturması da güneş enerjisine bağlıdır. Şu halde, yeryüzünde dış kuvvetlerin etkisi hava ve sukürenin varlığına bağlıdır; ay yüzeyinde hava ve su bu-lunmadığı için dış kuvvetler etkili değildir.
Dış kuvvetlerin hedefi yüksek yerleri aşındırarak çukur yerlerde biriktirmek ve bu şekilde fazla yüksek ve engebeli olmayan bir yeryüzü elde etmektir. Ancak iç kuvvetler de zaman zaman etkili olarak yeni yeryüzü şekilleri meydana getirmeye devam eder.
Dış kuvvetler aşındırma yapar,
Aşındırdığı maddeleri taşır,
Biriktirme yapar.
Dış kuvvetler yeryüzünün farklı yerlerinden farklı etkiler yapar. Bu farklılığa yol açan etkenler;
– İklim
– Anakayanın özelliklşri
– Yükseklik ve engebe
– Canlıların etkisidir.
Yüksek enlemlerde (soğuk kuşakta) ve yüksek yerlerde buzullar, sıcak ve orta kuşakta nemli bölgelerde akarsular, kurak bölgelerde rüzgarlar karstik yörelerde yeraltı ve yerüstü suları, kıyılarda sular etkilidir.
